
Vorige week zondag, op de 550-ste geboortedag van Elisabeth van Culemborg, was ik bij de presentatie van het boek ‘Het Verdriet van Elisabeth van Culemborg‘ van Wijnand Mijnhardt. Een leuke middag met verschillende lezingen en met middeleeuwse muziek (ik moet eerlijk zeggen: de voetjes gingen niet van de vloer) in een volle Grote of Barbarakerk.
Last Sunday, on the 550th birthday of Elisabeth van Culemborg, I was at the presentation of the book ‘Het Verdriet van Elisabeth van Culemborg (The sorrow of Elisabeth of Culemborg)’ by Wijnand Mijnhardt. A nice afternoon with various lectures and medieval music in a full Grote of Barbarakerk.

Hier zie je Wijnand bezig met zijn lezing over het boek. Wijnand woont al een flinke tijd in Culemborg, in het huis wat samen met het bekende Drostehuis in de Slotstraat ooit één indrukwekkend stadspaleis vormde. Zijn oorspronkelijke bedoeling was om de geschiedenis van zijn huis te vertellen, maar het project groeide allengs uit tot een ‘wereldgeschiedenis van Culemborg’.
Laat ik maar verklappen wat het verdriet van Elisabeth van Culemborg was: ze stierf kinderloos en met haar kwam een einde aan een roemruchte dynastie die hoge posities bekleedde aan het Bourgondische hof. Voor een middeleeuwse vrouw betekende kinderloosheid (en dan vooral: geen zoon baren) een ticket naar het vagevuur. Elisabeth deed er alles aan om haar tijd in het vagevuur te verkorten: ze liet onder andere een enorme kerk bouwen in het Belgische Hoogstraten (met praalgraf) en haar nagelaten bezittingen moesten ten goede komen aan de ‘rechte armen’. Dat laatste is uitstekend gelukt, want er werd een enorm weeshuis van gebouwd in Culemborg (nu museum) en tot op de dag van vandaag wordt haar nalatenschap beheerd en komen de opbrengsten daarvan ten goede aan de ‘rechte armen’ – want die zijn er nog altijd.
Here you see Wijnand giving the lecture about his book. Wijnand has been living in Culemborg for quite some time, in the house that, together with the famous Drostehuis in the Slotstraat, once formed an impressive city palace. His first intention was to tell the story of his house, but the project gradually grew into a ‘world history of Culemborg’.
Let me reveal what Elisabeth van Culemborg’s sorrow was: she died childless and with her came an end to an illustrious dynasty that held high positions at the Burgundy court. For a medieval woman, childlessness (especially: not having a son) meant a ticket to purgatory. Elisabeth did everything she could to shorten her time in purgatory: among other things, she had an enormous church built in Hoogstraten, Belgium (with a mausoleum) and her bequeathed possessions were to benefit the ‘righteous poor’. The latter was a great success, because an enormous orphanage was built in Culemborg (now a museum) and to this day her legacy is managed and the proceeds benefit the ‘righteous poor’ – because they still exist.

In het boek vind je deze tekening van het stadspaleis zoals dat er rond 1505 moet hebben uitgezien. Ik maakte de tekening – we noemen het een reconstructie – op basis van oude tekeningen, commentaar en suggesties van Wijnand, en op de achtergrond waren er ook nog opinies van experts op het gebied van middeleeuwse bouwkunst.
In the book you will find this drawing of the city palace as it must have looked around 1505. I made the drawing – we call it a reconstruction – based on old drawings, comments and suggestions from Wijnand, and in the background there were also opinions from experts in the field of medieval architecture.